به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه صبح نو، این منطقه سالانه پذیرای میلیون‌ها پرنده مهاجر (200 گونه) بوده و به‌عنوان یکی از زیستگاه‌های اصلی آبزیانی چون کپور و کفال و ماهیان خاویار محسوب می‌شود، به‌طوری‌که گفته می‌شود نیمی از خاویار صید شده از دریای خزر هر ساله در این منطقه صید می‌شود. علاوه بر این، منطقه ارزش تاریخی و باستانی فراوانی دارد به‌طوری‌که سازمان میراث فرهنگی اعلام کرده به‌وضوح می‌توان نشانه‌های تاریخی یک تمدن شهرنشین قدیمی را در آن یافت.
طرح احداث پتروشیمی و شبه‌جزیره میانکاله بهشهر در دولت دوازدهم و در جلسه ۱۷ اسفند ۱۳۹۹ به پیشنهاد وزارت نفت و با ادعای ایجاد زیرساخت‌های لازم برای رفع نیاز صنایع پایین‌دستی پتروشیمی، ایجاد اشتغال پایدار و با رویکرد آمایش سرزمینی از طریق اجرای طرح‌های پیشران صنعت پتروشیمی و نیز با تأکید بر تکمیل زنجیره ارزش متانول - پروپیلن به استناد اصل ۱۳۸ قانون اساسی، مصوب شد، در واقع بهانه اجرای این طرح، ایجاد اشتغال بود.
با همه این اوصاف اما در اواخر سال 1400 بود که کلنگ احداث پتروشیمی در پنج کیلومتری تالاب میانکاله توسط دولت به زمین زده شد، این در حالی است که به دلیل عدم دریافت مجوز سازمان محیط زیست و بی‌اطلاعی مدیرعامل شرکت ملی پتروشیمی، از همان ابتدا این امر با واکنش‌ها و اعتراضات شدیدی توسط مردم منطقه بهشهر، شهرهای اطراف و فعالان محیط زیست روبه‌رو شده است.
داستان مجوز ساخت پتروشیمی در میانکاله
برای احداث واحدهای پالایشی و پتروشیمی باید مجوز خوراک گرفته شود، به‌طوری‌که وزارت نفت به‌عنوان متولی تأمین‌کننده خوراک این واحدها به سرمایه‌گذار اطمینان می‌دهد در صورت کامل بودن مدارک و مستندات، این وزارتخانه تأمین خوراک لازم را برای سرمایه‌گذار تضمین کند.مهم‌ترین شرط در صدور مجوز خوراک، نظر شرکت ملی گاز به‌عنوان تأمین‌کننده خوراک ورودی واحدهای پتروشیمی است.
شرکت ملی گاز نیز در آن زمان نظر رسمی خود را اعلام کرد که این شرکت توان تأمین چهار میلیون مترمکعب گاز برای این طرح را ندارد و همین موضوع را به اطلاع معاونت برنامه‌ریزی رساند؛ چراکه برای تأمین گاز نیروگاه‌های شمال و پتروشیمی گلستان، به اندازه کافی در محدودیت قرار دارد.
با وجود این، پرسش اصلی اینجاست که معاونت برنامه‌ریزی وزارت نفت بر چه اساسی مجوز خوراک این طرح را در سال ۱۳۹۹ صادر کرده است و چه عواملی باعث شده چنین رانتی به سرمایه‌گذار اعطا شود؟
از سوی دیگر، باید از این معاونت پرسید چرا طی یک سالی که باید مجوز باطل می‌شد، این اقدام صورت نگرفت؟
هوشنگ فلاحتیان، معاون امور برنامه‌ریزی وزارت نفت در دولت قبلی که مجوز خوراک پتروشیمی میانکاله را صادر کرد، در سخنانی اظهار داشت که ما بر اساس قانون و بررسی‌های صورت‌گرفته، مجوز خوراک را ارائه کردیم، ولی مشروط. سرمایه‌گذار باید مجوزهای دیگر را نیز طی یک‌سال آماده می‌کرد که در صورت ارائه نکردن آن، این شرکت به تعهد خود عمل نکرده است.حاشیه‌های پتروشیمی میانکاله را می‌توان در آنجایی به وضوح مشاهده کرد که مجری طرح این پتروشیمی یکی از بدهکاران نظام بانکی تلقی می‌شود.
مخالفت محیط زیست و دادستانی
علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست گفته بود: در صورتی که سازمان حفاظت محیط زیست مجوز را صادر نکند، این پروژه مورد تأیید نیست. به هر شکل کلنگ زده شد؛ اما از دید ما کلنگی که برای این پروژه به زمین زده شد، مورد تأیید نیست و در واقع معتقدیم کلنگی به زمین زده نشده است.
از طرف دیگر بیستم اسفندماه سال گذشته نیز معاون دادستان کل کشور پس از بازدید از طرح احداث پتروشیمی میانکاله رسما اعلام کرد که پتروشیمی میانکاله بهشهر تا زمان صدور مجوز زیست محیطی اجازه فعالیت ندارد.به همین دلیل از آن زمان تاکنون این طرح به طور کامل متوقف شد؛ اما این روزها شنیده می‌شود مسئولین ساخت این پتروشیمی در کنار شروع به کار تخریب میانکاله با دعوت از خبرنگاران، خواستار سکوت رسانه‌ها در این مورد شده‌اند.
از طرف دیگر می‌توان گفت اعتراضات مردم و فعالان محیط زیست همچنان و با گذشت 18 ماه از این امر ادامه‌دار بوده و حواشی آن نیز به نقل محافل تبدیل شده است، به همین دلیل خبرنگار «صبح نو» در گفت‌وگو با چند تن از مردم منطقه میانکاله، به بررسی بیشتر این موضوع پرداخته است.
میانکاله نابود خواهد شد
احمد عبادیان، یکی از تولیدکنندگان ماهی کپور در شهرستان بهشهر در گفت‌وگو با «صبح نو» در این‌باره اظهارداشت: «هیچ شکی وجود ندارد که پتروشیمی میانکاله تا چندی دیگر افتتاح می‌شود.» وی افزود: «طبیعی است وقتی عده‌ای از افراد خاص بخواهند امری در کشور صورت گیرد، فریادهای مردم، فعالان محیط زیست و تولیدکنندگان ماهی و صیادان به جایی نمی‌رسد.»
عبادیان خاطرنشان کرد: «وقتی نمایندگان مازندران در مجلس شورای اسلامی خود به‌شدت بر اجرای این طرح مخرب تأکید می‌ورزند، دیگر باید این امر را تمام شده دانست، این در حالی است که نمایندگان مجلس انتخاب شده توسط مردم هستند و باید صدای مردم در بین مسئولان باشند.» این فعال تولید و صادرات محصولات شیلاتی اظهار کرد: «میانکاله یکی از مناطق کشور است که کمترین میزان دخالت انسان در طبیعت وجود دارد، ولی تا چندی دیگر علاوه بر آلودگی هوا نشأت گرفته از تولیدات محصولات پتروشیمی، باید شاهد نابودی محیط زیست و طبیعت به دلیل احداث زیرساخت‌های پروژه پتروشیمی میانکاله باشیم.»
هشتگ‌های داغ نه به پتروشیمی میانکاله
از دو سال پیش تاکنون که موضوع احداث پتروشیمی نه به میانکاله در فضای مجازی منتشر شده است، کاربران در شبکه‌های پیام‌رسان تلگرام، اینستاگرام و توئیتر با هشتگ نه به پتروشیمی میانکاله، مخالفت خود را ذیل احداث این پروژه ابراز کرده‌اند.به‌طوری‌که یکی از کاربران در این رابطه آورده است: احداث پتروشیمی در میانکاله و مازندران (هر سه استان شمالی کشور) بی‌عدالتی بزرگ مسئولین محلی به نظام و مردم است پتروشیمی صنعت سبز نیست و آلودگی آن به مراتب بیشتر از صنایع دیگر است، درحالی‌که احداث واحدهای صنعتی در سه استان شمالی ممنوع است، چگونه مجوز احداث پتروشیمی صادر شده است.
وی افزود: «از آقای رئیس‌جمهور تقاضا داریم مستقیم ورود نمایند و از احداث صنایع صنعتی در استان‌های شمالی جلوگیری کنند. باید برای ایجاد اشتغال از راه‌های جذب توریست در این سه استان استفاده کرد. احداث هتل، تفرجگاه، مراکز خرید، و... که بیشتر از احداث پتروشیمی درآمدزایی دارد، نه با احداث پتروشیمی در مازندران.»
یکی دیگر از این کاربران نیز نوشته است: «احداث پتروشیمی میانکاله آن هم در منطقه حساس زیست محیطی منجر به از بین رفتن محیط زیست مناطق شمالی و گونه‌های حیوانی، آلودگی شدید هوا و منابع آبی می‌شود، لذا ما مردم از شما تقاضا داریم جهت جلوگیری از هدررفت منابع زیست محیطی، پروژه احداث پتروشیمی میانکاله را متوقف کنید.»
آخرین موضع دولت و محیط زیست
به دلیل واکنش‌های فراوان برای ساخت این پتروشیمی در فروردین‌ماه سال گذشته بر اساس دستور رئیس‌جمهور، احداث پتروشیمی میانکاله متوقف شد تا بررسی مجددی در خصوص ابهامات محیط زیستی آن صورت گیرد. از طرف دیگر روز گذشته بود که سعید کریمی، مدیرکل دفتر ارزیابی زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست به تشریح آخرین وضعیت پروژه پتروشیمی میانکاله پرداخت و گفت: «از ابتدای سال 1400 گزارش ارزیابی‌های زیست محیطی پروژه پتروشیمی میانکاله به سازمان حفاظت محیط زیست تحویل داده شد و این گزارش در دفتر ارزیابی‌های زیست محیطی سازمان مورد بررسی قرار گرفت و از آن پس، در چندین نوبت اصلاحاتی به مجری پروژه اعلام شد.»
وی با اشاره به سه بار برگزاری کمیته ارزیابی زیست محیطی صرف‌نظر از کمیته‌های فنی برای این پروژه، گفت: «در نهایت اتفاقی که افتاد این بود که سازمان حفاظت محیط زیست موافقتی با اجرای این پروژه نداشت و آنچه در خصوص صدور چنین مجوزی ادعا می‌شود، کذب است.» مدیرکل دفتر ارزیابی زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه مجوز باید امضا، هولوگرام و مهر برجسته داشته باشد، تصریح کرد: «اصلا چنین مجوزی که این ویژگی‌ها را داشته باشد، وجود ندارد و اگر کسی ادعایی مبنی بر صدور مجوز زیست محیطی برای این پروژه دارد، آن را منتشر کند.» کریمی افزود: «پس از ورود نهادهای ذیربط به این موضوع، عدم دریافت مجوز زیست محیطی پروژه پتروشیمی میانکاله محرز و این پروژه از دستور کار خارج شد.»
وی تصریح کرد: «چند روز قبل، گزارش‌هایی دریافت کردیم مبنی بر اینکه عملیات اجرایی این پروژه در حال آغاز است و مجری اقدام به فنس‌کشی در اطراف محوطه پروژه کرده است. حتی برخی گزارش‌ها حاکی از شروع عملیات بتن‌ریزی بود.» مدیرکل دفتر ارزیابی زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: «ما با مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مازندران مکاتبه و اعلام کردیم این پروژه، مجوز ارزیابی زیست محیطی ندارد و شما اقدامات حقوقی لازم را برای توقف آن انجام دهید.» وی افزود: «پس از مکاتبه اداره کل استان مازندران با مجری پروژه مبنی بر لزوم توقف کار و عدم ترتیب اثر به آن، مکاتبه با نهادهای ذیربط برای پیگیری حقوقی از سوی اداره شهرستان و سپس اداره کل استان انجام شد.»
نظر شما